Dzielnice Budapesztu

[Tudós]

Rozpoczynam wątek o dzielnicach Budapesztu. W miarę wolnego czasu postaram się pisać coś więcej o każdej z dzielnic.


W chwili połączenia Budy, Óbudy i Pesztu (1873) w nowo powstałym Budapeszcie było 10 dzielnic, w tym siedem w Peszcie. Oznaczano je liczbami rzymskimi – ta tradycja przetrwała do dziś. Były to:

• I – Zamek, Tabán, Krisztinaváros,
• II - Országút i Víziváros,
• III - Újlak i Ó-Buda (wówczas jeszcze pisane z myślnikiem),
• IV – Belváros (Śródmieście),
• V - Lipótváros,
• VI - Terézváros,
• VII - Erzsébetváros,
• VIII - Józsefváros,
• IX – Ferencváros,
• X - Kőbánya.


W r. 1930 utworzono cztery nowe dzielnice – po dwie na każdym brzegu Dunaju. Dzielnicę XI i XII wydzielono z dotychczasowej I dzielnicy; XI (wówczas Szentimreváros, obecnie Újbuda) zaczęła funkcjonować od 1934 r., XII (Hegyvidék) – od 1940. Dzielnice XIII i XIV utworzono w ten sposób, że z dotychczasowych dzielnic V, VI, VII i X wycięto obszar ograniczony od pd. wsch. obecną al. György Dózsa, od południa ul. Kerepesi, od pn. wsch. północną koleją obwodową, a od zachodu Dunajem, a następnie podzielono go na część zachodnią (dzielnica XIII, działająca od 1938 r.) i wschodnią (dzielnica XIV, działająca od 1935 r.). Linia podziału biegła na linii kolejowej Dworzec Nyugati – Vác.
1 stycznia 1950 r. przyłączono do Budapesztu 7 miast na prawach komitatu i 16 gmin, następnie 3 obszary wydzielone z trzech innych gmin (na jednym z nich powstało lotnisko Ferihegy). Tak powstałe miasto było 2,5 razy większe od dotychczasowego. Podzielono je na 22 dzielnice. Dotychczasową IV skasowano, granice pozostałych 13-tu w różnym stopniu zmieniono. Spośród przyłączonych obszarów cztery dołączono do istniejących dzielnic, z pozostałych 22 utworzono 9 nowych dzielnic. Numer IV otrzymał leżący najbardziej na północ Újpest, pozostałe ponumerowano od XV do XXII. Numeracja jest zgodna z ruchem wskazówek zegara zaczynając od środka.


Dzielnice i miasta partnerskie istniejących budapeszteńskich dzielnic:

I. dzielnica:

Wiedeń - centrum, Austria
Praga, Czechy
Marlow, Anglia
Regensburg, Niemcy
Capestrano, Włochy
Székelyudvarhely, Rumunia
Zenta, Serbia
Bratysława Stare Miasto, Słowacja
Lendva, Słowenia
Carouge, Szwajcaria

II. dzielnica

Mosbach, Niemcy

III. dzielnica

(brak informacji)

IV. dzielnica

Marzahn-Hellersdorf, Berlin, Niemcy
Chalcis, Grecja
Tyresö, Szwecja

V. dzielnica

Gyergyószentmiklós, Rumunia
Topolya, Serbia
Rozsnyó, Słowacja
Rahó, Ukraina
Praga 2, Czechy
Charlottenburg, Berlin, Niemcy
Mondragone, Włochy
Stare Miasto, Kraków, Polska
Torockó, Rumunia

VI. dzielnica

(brak informacji)

VII. dzielnica

Sveti Vlas, Bułgaria
Pozsega, Chorwacja
Nevers, Francja
Stavroupoli, Szaloniki, Grecja
Siedlce, Polska

VIII. dzielnica

Josefstadt, Bécs, Austria
Iosefin, Temesvár, Rumunia

IX. dzielnica

Sepsiszentgyörgy, Rumunia
Magyarkanizsa, Serbia
Királyhelmec, Słowacja

X. dzielnica

Vinkovce, Chorwacja
Wolverhampton, Anglia

XI. dzielnica

Bad Cannstatt, Stuttgart, Niemcy
Cortona, Włochy

XII. dzielnica

Watermael-Boitsfort, Belgium
Székelyudvarhely, Rumunia

XIII. dzielnica

Floridsdorf, Wiedeń, Austria
Eszék, Chorwacja
Ochota, Warszawa, Polska
Szováta, Rumunia
Koszyce IV, Słowacja

XIV. dzielnica

Csíkszereda, Rumunia
Alsórákos, Rumunia
Racibórz, Polska
Berlin - Steglitz-Zehlendorf dzielnicae, Niemcy

XV. dzielnica

Mosonmagyaróvár, Węgry
Tótszentmárton, Węgry
Maroshévíz, Rumunia
Koszyce - Tóvárosi lakótelep, Słowacja
Liesing, Bécs, Austria
Obervellach, Austria
Donji Kraljevec, Chorwacja
Marzahn-Hellersdorf, Berlin, Niemcy

XVI. dzielnica

Marosvásárhely, Rumunia
Waltershausen, Niemcy
Novi Vinodolski, Chorwacja
Canistro, Włochy
Krakkó, Polska
Fülekpüspöki, Słowacja

XVII. dzielnica

Lovran, Chorwacja
Gyergyószentmiklós, Rumunia

XVIII. dzielnica

Roding, Niemcy
San Nicola la Strada, Włochy
Dabrowa Tarnowska, Polska
Tusnádfürdő, Rumunia
Artashat, Armenia
Nesebar, Bułgaria
Obzor, Bułgaria
Nin, Chorwacja

XIX. dzielnica

Smolyan, Bułgaria
Kisverbóc, Chorwacja
Zombor, Serbia

XX. dzielnica

Frankfurt-Nord-Ost, Niemcy
Olgiate Comasco, Włochy
Bölön, Rumunia
Székelykeresztúr, Rumunia

XXI. dzielnica

Fiume, Chorwacja
Juankoski, Finlandia
Neuenburg am Rhein, Niemcy
Nagyszalonta, Rumunia

XXII. dzielnica

Białołęka, Warszawa, Polska
Barót, Rumunia
Kristianstad, Szwecja
Donaustadt, Bécs, Austria
Várna, Bułgaria
Bonn, Niemcy

XXIII. dzielnica

Tvardica, Bułgaria
Székelyudvarhely, Rumunia
Nürtingen, Niemcy

Źródło: wikipedia

[Tudós]

Dzielnice rozrysowane na mapie:

[Tudós]

I DZIELNICA

I Dzielnica obejmuje swym zasięgiem Wzgórze Zamkowe (Várnegyed), Wodne Miasto (Víziváros), Tabán, i część Miast Krystyny (Krisztinaváros).
Graniczy: na zachodzie z XII dzielnicą, na południu z XI, na wschodzie przez Dunaj z V, a na północy z II.
Burmistrzem dzielnicy już czwartą kadencję jest Tamás Nagy Gábor sprawujący tą funkcję już od 1998 roku.

INTERNETOWA STRONA DZIELNICY:
http://www.budavar.hu/

SYMBOLE DZIELNICY:





Najciekawsze miejsca:

Brama Wiedeńska - Bécsi kapu
Ewangelicki Kościół - Budavári evangélikus templom (Bécsi kapu tér)
Labirynty - Budavári Labirintus
Pałac Królewski - Budavári Palota
Instytut Francuski - Francia Intézet
Baszty Rybackie - Halászbástya
Kościół Macieja - Mátyás-templom
Narodowy Teatr Tańca - Nemzeti Táncszínház
Archiwum państwowe - Országos Levéltár
Pałac Sandora - Sándor-palota (pełniący rolę Pałacu Prezydenckiego)
Sikló (Kolejka)
Pomnik Trójcy Świętej - Szentháromság-szobor
Teatr Zamkowy - Várszínház
Plac Batthyany - Batthyány tér
Góra Słoneczna - Naphegy
„Krwawe Pole” - Vérmező



Spacer po zabytkach dzielnicy:
http://www2.budavar.hu/index.php?menu=182

Kilka zdjęć:

[varpho]

to zdjęcie przedstawia zabudowania, których już nie ma, bo dzielnicę Tabán "parkosították" [zamieniono w park] mniej więcej w połowie ubiegłego wieku.

[Tudós]

Dokładnie, zresztą Tabán wiecznie nawiedzały powodzie, bowiem przez niego płynął tzw.diabelski potok (Ördög patak), który zalewał dzielnicę. Zresztą wg źródeł była to dzielnica "biedoty i zarazy". Dopiero "uparkowienie" (hehe) spowodowało całkowitą zmianę profilu tej części miasta.

[moziba]

W tym parku od dawna odbywają się majowe festiwale rockowe, na których grali chyba wszyscy węgierscy artyści tego nurtu. Wydaje mi się, że LGT swój Gyere, gyere ki a hegyoldalba też napisali o tym miejscu i festiwalu.

[Waldek]

W tym parku od dawna odbywają się majowe festiwale rockowe(...)

Pierwszy koncert, który dał początek późniejszym festiwalom, miał miejsce w 1968 roku.
Impreza w Tabán zawsze była wyczekiwana przez miłośników rocka. Jedną z tradycji pierwszomajowych koncertów w Tabán było i jest to, że są one bezpłatne. Koncerty zapoczątkował zespoły: LGT i Mini ( solistą i flecistą w tym zespole był Török Ádám). W następnych latach pojawili się wszyscy z tzw. "dużej generacji" od Hobo Blus Band do Beatrice, którzy spełniali znaczącą rolę w węgierskiej scenie rockowej.
Jak wspomniał Moziba natchnieniem do piosenki LGT „Gyere, gyere ki a hegyoldalba” były spokojne majówkowe koncerty w Tabán.
Ostatni, w starym systemie, koncert majowy w Tabán miał miejsce w 1987. Był on jednocześnie koncertem pożegnalnym LGT (jak się później, na szczęście, okazało pierwszym i nie ostatnim). Po tym koncercie grupa LGT praktycznie się rozpadła. Koncerty majowe pojawiały się również w różnych miejscach, ale to nie było to samo co Tabán. Po 10 letniej przerwie wydawnictwo Rózsa Recors z wsparciem muzyków węgierskiego rocka wznowiło organizacje festiwalu. Festiwal, który organizowany jest co roku, pozostał dalej imprezą niebiletowaną i przyciąga na swoją scenę nie tylko sławne węgierskie zespoły rockowe ale również młodzieżowe zespoły rockowe.

[Istvan1972]

Konsekwencją opisanego włączenia okolicznych miast w granice Budapesztu jest to, że czasami powtarzają się nazwy ulic. Dlatego składową precyzyjnego adresu, oprócz nazwy ulicy, jest również czterocyfrowy kod pocztowy. Dwie środkowe cyfry kodu pocztowego odpowiadają numerowi dzielnicy. Gdy szukamy jakiejś nieoczywistej lokalizacji w google maps, warto podać też kod pocztowy.