Nagycenk

[Ribizli]

Nagycenk znajduje się 10 km na południe od Sopronu. Można tu dojechać autobusem albo pociągiem. Jest tu pałac, który znajdował się w posiadaniu rodziny Széchenyi od pokoleń do 1945 roku. Obecnie znajduje się w nim muzeum Istvána Széchenyi. Jest on również pochowany na tutejszym cmentarzu w rodzinnym grobowcu.
Naprzeciwko głównej bramy pałacu zaczyna się długa aleja wysadzana po obu stronach lipami : aleja ma 20 m szerokości i 2,6 km dlugości. Drzewa te mają ponad 250 lat! Pierwotnie aleja ta była przeznaczona do przejażdżek konnych. Jeśli dojdziemy do końca tej aleji (z braku wierzchowca, musimy pokonać drogę per pedes) zobaczymy duży rzeźbiony sarkofag, miejsce pochówku najstarszego syna Istvána o imieniu Béla i jego żony. Jeśli pójdziemy trochę dalej (ok.20 minut ) dojdziemy do zabytkowej Gloriette (wybudowanej przez ojca Istvána), skąd roztacza się wspaniały widok na okolice i Jezioro Nezyderskie.
Jeśli od pałacu pójdziemy w przeciwną stronę (od tyłu pałacu), dojdziemy do "centrum" Nagycenku (15 minut). Jest tutaj kościół Św.Stefana, który zaczął być budowany za życia Istvána. Przed nim na placu stoi duży pomnik Istvána Sz., a na cokole herb rodzinny i jego sławne zdanie:"Magyarország nem volt, hanem lesz"( po polsku: Węgry nie były ale będą). Nieopodal jest też cmentarz z rodzinnym mauzoleum.
Można też zwiedzić małe muzeum ze starymi narzędziami rzemieślniczymi (wstęp wolny), a także muzeum kolejki wąskotorowej (nie byłam).
Oto pałac od frontu z herbem rodowym:

[Ranyjulek]

Ze strony poświęconej turystyce dowiedziałam się, że w Nagycenk znajduje się także pamiątkowe źródło poświęcone plebiscytowi, zwane także "źródłem wierności".
Rzeczony plebiscyt odbył sie w 1921 roku po tym, jak po I wojnie światowej, na podstawie traktatu pokojowego z Saint-Germain (1919) Sopron i 9 okolicznych miejscowości przypadło Austrii. Przekazanie terytorium miało nastąpić w 1921 roku. Węgierscy patrioci nie pogodzili się z tą decyzją. W całym kraju wybuchły powstania. W powstaniach tych walczyła m.in. Gwardia Obszarpańców (Rongyos Garda). Powstańcy atakowali austriackie oddziały celników i żandarmów.
Na podsatwie dokumentu uzupełniającego do traktatu pokojowego (Wenecja, 1921) rozpisano plebiscyt dotyczący przynależności terytorialnej 10 miejscowości, który został przeprowadzony w grudniu 1921 r.
Ciekawa była metoda głosowania: każdy głosujący otrzymał kopertę z dwoma kartkami - niebieską z napisem "Węgry" i pomarańczową z napisem "Austria". Głosujący za Węgrami mieli przedrzeć kartkę z napisem "Austria" i obie kartki włożyć do koperty.
99,5 % mieszkańców Nagycenk głosowało za Węgrami i był to najwyższy wynik ze wszystkich miejscowości, w których przeprowadzono plabiscyt. Ogółem wynik plebiscytu był następujący 65,1 % głosujących oddało głos za Węgrami i tylko 34,9 % za Austrią.
Wyniki plebiscytu zostały uznane przez Radę Ambasadorów i miejscowości te na powrót zostały przyłączone do Węgier.
Źródło Wierności zostało odsłonięte w 2002 roku.
Można na nim przeczytać taki tekst:
"W stosunku 1026 głosów za i 5 głosów przeciw mieszkańcy Nagycenk dali świadectwo wierności narodowi i ojczyźnie"



Fotografia ze strony http://www.nagycenkikirandulas.hu/

[Aquarius]

ładna , spokojna miejscowość. Węgry posiadają bardzo dużo zabytków. Ostatnia wojna jakby bardziej je oszczędziła i ludzie solidniej dbają o swoje dobra narodowe.