Literatura
#61
Skoro tematem wątku jest literatura poświęcona Węgrom, to pozwolę sobie zacytować wiersz Or-Ota, który pamiętam jeszcze ze szkoły (hej, dawno!), a teraz znalazłem w sieci. Może ktoś umie rozszyfrować węgierskie przekleństwo? Chyba że nazbyt pieprzne... Oczko

STARY KAPRAL

I

Stoi w rynku dom, Dunaju blisko,
Godło na nim: srogi łeb Murzyna;
Tam ma zacne stróża stanowisko
Marcin Wiecheć, chłop do karabina!
Stary Wiecheć nie skiepściał na duchu,
Mimo wieku trzyma się jak tyka,
Srebrny "kulczyk" nosi w prawym uchu,
A na grzbiecie kubrak od Ajzyka.
Miał dziad córkę, żonę gospodarną
(Syna burze z Langiewiczem niosły!);
W izbie Wiechcia pusto dziś i czarno -
Trzy mogiły na Powązkach wzrosły!
Gdy łeb siwy pochyla tęsknota,
W małej wnuczce jedyna pociecha -
Śliczna Baśka jak ptaszek szczebiota,
Stary Marcin przez łzy się uśmiecha...

II

Źle tym chadzać w podartej kapocie,
Których czoła Mars wieńczył diademem -
Marcin Wiecheć sługiwał w piechocie,
Był na Węgrzech z jenerałem Bemem!
Krzepkoż piekła z papryką słonina,
Tęgoż biła Bemowa piechota...
Czarna przyszła na Węgrów godzina,
Podła przyszła na Wiechcia robota!
Czasem człeka los jak zbój przydusi,
Dasz mu grosze, on chce i kaletę...
Kapral Wiecheć babrać w ściekach musi!
Kroćset diabłów!... Bassamteremtete!
Z miotłą w ręku gdy się stróż zaduma,
"Stary Wiechciu - mruczy - to już nie ty:
Siny mundur, wąsy jak u suma...
Bem spiął konia: Elien! Na bagnety!..."

III

Lubi Wiecheć odprawować stójkę,
Gdy zimowa noc spadnie na ziemię:
Zawierucha toczy w rynku bójkę,
W białej płachcie Stare Miasto drzemie.
Armia domostw szturm odpiera hardo,
Nieugięta i w czworobok zwarta,
Stary kapral chodzi z halabardą,
Nasłuchując jak wojenna warta.
Tam w okienko blask kaganka bije,
Tam dogasa lampa staroświecka:
Głodna szwaczka drogą suknię szyje.
Matka płacze nad kołyską dziecka.
W sercu Wiechcia dziwne budzą drżenie
Łzy tych kobiet, to bez ojca dziecię:
"Żeby nie ten »Hajnał«, psie nasienie,
Pewnie lepiej byłoby na świecie!..."

IV

Na facjatach, w domu "Pod Murzynem";
Ma przyjaciół Marcin i stronników,
Tam staruszka wdowa mieszka z synem
I wesołych trzech akademików.
Siedząc w bramie w ranki lub wieczory,
Słyszy Wiecheć śpiewy ich i śmiechy -
To są, panie, dobre lokatory,
Choć gospodarz nie ma z nich pociechy!

Klimat drugiej zwrotki przypomina "Lalkę" Prusa...
Odpowiedz
#62
Przeczytałem książkę "Napastnik" o Viktorze Orbanie - ciekawa, to prawie ostatnie 30 lat na Węgrzech w pigułce. Polityk ten - jak i przed lekturą - wzbudza mieszane uczucia. Jest dla mnie ewidentne, że w Polsce w ostatnich latach nie ma żadnego polityka tej klasy. Chętnie - dla równowagi - poczytałbym teraz biografię Ferenca Gyurscanya - ale obawiam się, że nadchodzą takie czasy, że prędzej zobaczę w polskiej księgarni na okładce książki twarz Gabora Vony.
Odpowiedz
#63
Uprzejmie donoszę, że najnowszy numer "Literatury na Świecie" jest/będzie poświęcony literaturze węgierskiej. Nie wiem czy można już go kupić, jeśli nie, będzie dostępny niebawem. Pozwalam sobie wkleić spis treści:

Spis treści:

László Kemenes Géfin, Bartók, przeł. Jolanta Jastrzębska
Anna Górecka, Diabolus in musica
Zsuzsa Takács, Wiersze, przeł. Teresa Worowska
Dwa spotkania, z Zsuzsą Takács rozmawiają Gábor Ménesi,
László Bedecs, przeł. Teresa Worowska
Imre Oravecz, Wiersze, przeł. Teresa Worowska
Imre Oravecz, Znów w Anzie Borrego, przeł. Teresa Worowska
Imre Oravecz, Wiersze, przeł. Teresa Worowska
Na pustyni człowiek łagodnieje, z Imre Oravczem rozmawia Teresa Worowska
Péter Kántor, Wiersze, przeł. Bohdan Zadura
Jestem dzieckiem Dunaju, z Péterem Kántorem rozmawia Csaba Károlyi, przeł. Anna Butrym
István Kemény, Wiersze, przeł. Miłosz Waligórski
Muszę ironizować do końca życia?, z Istvánem Keményem
rozmawia László Bedecs, przeł. Miłosz Waligórski
Mátyás Varga, Wiersze, przeł. Anna Górecka
Łatwiej być benedyktynem, z Mátyásem Vargą rozmawia Bence Svébis, przeł. Elżbieta Sobolewska
Gábor Schein, Wiersze, przeł. Anna Górecka
Gábor Schein, Księga Mordochaja, przeł. Justyna Goszczyńska
Gábor Schein, Wiersze, przeł. András Asztalos
Luki w pamięci, z Gáborem Scheinem rozmawia Gábor Ménesi, przeł. Katarzyna Belczyk
János Térey, Hadrianus Redivivus, przeł. Julia Wolin
To nie żadna szkółka niedzielna, z Jánosem Téreyem rozmawia Gábor Ménesi, przeł. Julia Wolin
Zoltán Csehy, Wiersze, przeł. Anna Górecka
Lubię opowiadać, obgadywać, pleść, z Zoltánem Csehym
rozmawia Roland Orcsik, przeł. Karolina Wilamowska
László Bedecs, Ważne jest ciało, nie imię, przeł. Karolina Wilamowska
Gábor Lanczkor, Goya w domu głuchego, przeł. Anna Górecka
Anna Górecka, Wiersz w galerii
O wierszu „Ze złamanym sterem”, rozmawiają Anna Górecka i Teresa Worowska
István Domonkos, Ze złamanym sterem, przeł. Anna Balcewicz, Anna Butrym, Justyna Musialska, Monika Pierzchała, Dorota Stronkowska, Julia Wolin, Teresa Worowska
Obuchem w łeb, z Nándorem Hevesim i Kornélem Szilágyim rozmawia Teresa Worowska
Éva Toldi, my i tak umrzeć wszyscy na cudzym polu bitwy, przeł. Teresa Worowska
Garną się do poezji, z Gáborem Scheinem rozmawia Anna Górecka

O nich się mówi (w numerze)

Mikołaj Wiśniewski, Prozac życia rodzinnego
Katarzyna Osińska, Don Kichot jako rosyjska idée fixe

Maciej Świerkocki, Metafizyczność chwytu
Adam Poprawa, Ślady na miejscu przestępstwa
Odpowiedz
#64
Dzień kultury węgierskiej - spotkanie w Wypożyczalni nr 97

22 stycznia (wtorek) 2013 r. o godz. 18.00 Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, Spółdzielnia Wydawnicza "CZYTELNIK" oraz Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży nr 97 przy ulicy Czerniakowskiej 178A zapraszają na wieczór poświęcony twórczości Sándora Máraiego.

W programie otwarcie wystawy grafiki László Miklosovitsa pt. "Hommage á Sándor Márai", prezentacja książek pt. "Sąd Canudos" w przekładzie Ireny Makarewicz oraz książki pt. "Znieważeni" w przekładzie Teresy Worowskiej.
Spotkanie z udziałem grafika i tłumaczek poprowadzi Anna Rucińska.

Gości prosimy o przyniesienie ze sobą ulubionych cytatów z książek Sándora Máraiego.


Sándor Márai "...bez wątpienia jeden z najwybitniejszych dwudziestowiecznych pisarzy węgierskich, autor licznych powieści, esejów, felietonów, sztuk teatralnych oraz poezji. Wielki indywidualista, twórca niepokorny, bezwzglednie krytykujący zarówno faszystowską, jak i sowiecko-komunistyczną dyktaturę. Błyskotliwy lecz skromny..."

Źródło: http://www.pk.org.pl/artykul.php?id=13
Odpowiedz
#65
Ribizli napisała: "Sándor Márai "...bez wątpienia jeden z najwybitniejszych dwudziestowiecznych pisarzy węgierskich, autor licznych powieści, esejów, felietonów, sztuk teatralnych oraz poezji"
- ja bym napisał jeden z najwybitniejszych dwudziestowiecznych pisarzy świata.
Powinien być osobny wątek : Sándor Márai
Odpowiedz
#66
Tak, biję się w pierś, bo wiedziałem już wcześniej o dzisiejszym wydarzeniu i zapomniałem tu napisać. Oczko
Odpowiedz
#67
do rwmagyar: To nie jest watek o Sándorze Márai, tylko zaproszenie do biblioteki na wieczor o jego tworczosci.
Cytat " bez wątpienia jeden z najwybitniejszych dwudziestowiecznych pisarzy węgierskich...." pochodzi z artykulu "Panorama Kultur" (link podany), ale podaje ponownie http://www.pk.org.pl/artykul.php?id=13.
Ten link znajdowal sie na stronie biblioteki. Ja tylko skopiowalam calosc i poprawilam znaki przy literach wegierskich i francuskich.
Odpowiedz
#68
Tak, tak. Ale już dawno miałem tak napisać, teraz był ten moment.
Może wpiszmy nasze cytaty z Maraia?
"To iż większość ludzi zamieni się w wieprze, nie pozwala ci zapomnieć, że święci także zaczynali jako ludzie".

Jak pytał Kisiel: skąd to koteczku? - oczywiście to pytanie do wszystkich!
Odpowiedz
#69
(22-01-2013, 11:37)rwmagyar napisał(a): Powinien być osobny wątek : Sándor Márai

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby takowy utworzyć Oczko
Masz własną stronę internetową? Pomóż promować Forum Węgierskie!
Odpowiedz
#70
(22-01-2013, 12:48)rwmagyar napisał(a): "To iż większość ludzi zamieni się w wieprze, nie pozwala ci zapomnieć, że święci także zaczynali jako ludzie".

Jak pytał Kisiel: skąd to koteczku? - oczywiście to pytanie do wszystkich!

"Niebo i ziemia" zbiór miniatur Sándora Márai. Ta z której pochodzi cytat ma tytuł "Relikwie".

Od razu zastrzegam, że informacja wygrzebana z netu.
Czytałam tylko "Wyznania patrycjusza"
Odpowiedz




Użytkownicy przeglądający ten wątek: 2 gości