Węgierskie nazwiska

[julka]

Ciekawi mnie, jak utworzone zostały węgierskie nazwiska, jakie jest ich pochodzenie, znaczenie.

Jakie nazwiska są na Węgrzech najbardziej popularne i co znaczą?

Czy w językach ugrofińskich etymologia nazwisk jest podobna jak w językach słowiańskich?

W Polsce największy odsetek nazwisk pochodzi od imion (ojca lub świętego patrona), następnie od wykonywanych profesji.

[varpho]

w węgierskim też jest trochę nazwisk odimiennych, czasem z tego względu nie wiadomo nawet do końca, co jest imieniem, a co nazwiskiem, zwłaszcza jeśli nie wiemy skądinąd, czy ktoś się podpisał używając kolejności węgierskiej, czy nie. są też nazwiska kończące się na -fi 'syn', których odpowiednikiem są słowiańskie zakończone na -owicz, zresztą najlepszym przykładem jest Petőfi urodzony jako Petrovics.

ale chyba najczęstsze są nazwy pochodzące od nazw zawodów [np. Kovács 'kowal', Mészáros 'Rzeźnik' itp.], narodowości [np. Tót 'Słowak', Török 'Turek'], czy cech [prawdopodobnie opisujących wygląd, np. Kis 'mały', Nagy 'duży']. są też i nazwiska pochodzące od nazw miejscowych [np. Somogyi] i oczywiście nazwiska niemieckie czy słowiańskie.

tutaj jest lista popularnych nazwisk, ciekawe są zwłaszcza ich różne warianty ortograficzne, np. V(W)e(ö)re(ö)s(s).

[Waldek]

Nazwiska węgierskie powstały w XIII i XIV wieku. Większość pochodzi z wykonywanych zawodów, od nazw geograficznych, narodowości czy od imion.
Najczęściej spotykane nazwiska to (według danych z 2009 roku):



źródło: węgierska wikipedia na podstawie népességnyilvántartó

[Brak]

Farkas to chyba raczej wilk?

[Waldek]

Farkas to chyba raczej wilk?

Oczywiście masz rację. Nawet godzina odpowiedzi nie może być wytłumaczeniem. Spróbuję poprawić. Szkoda, że nie można wstawiać tabeli byłoby wielokrotnie łatwiej przy tego typu zestawieniach - to tak na marginesie.

[fvg]

No niestety - tabeli wstawić się nie da. Ale w przypadku takiego ułożenia danych jak wyżej z powodzeniem możesz użyć np. takiego formatu:

1. Nagy - X - Y - Z,
2. Kiss - X - Y - Z.

[julka]

W Wikipedii wśród nazwisk pochodzenia węgierskiego funkcjonujących w Polsce wymienia się:
Balazs, Batory, Botor, Ciara, Geremek, Gierek, Kondysar, Rakoczy, Szalak, Wajda, Wraga.

Największym zaskoczeniem dla mnie są nazwiska: Ciara, Geremek, Gierek i Wajda.

[Waldek]

(...)Ale w przypadku takiego ułożenia danych jak wyżej z powodzeniem możesz użyć np. takiego formatu:
1. Nagy - X - Y - Z,
2. Kiss - X - Y - Z.

To ogarniam ale liczenie wstawianych znaków spacji twardej, bo pewnie tylko z tym można względnie uporządkować wygląd tekstu, przekracza moją cierpliwość. To już prościej zabawa poprzez rysunek.

[julka]

Czy od tych form podstawowych funkcjonują w węgierskim, tak jak w Polsce, jeszcze pochodne, np.
od nazwiska Kowal - Kowalski, Kowalczyk, Kowalewski, itp.; czy tylko można mówić o wariantach ortograficznych raczej?

Czy urabia się tak jak u nas formę żeńską nazwiska?

[Waldek]

Kilka zdań o konstrukcji nazwisk kobiet węgierskich.
Język węgierski nie posiada rodzajów w związku z tym nazwisko Kowalska czy Kowalski po węgiersku ma jedną formę Kovács.
Ale to jest tylko prawdziwe dla kobiet niezamężnych.
Konstrukcja nazwiska kobiety zamężnej jest bardziej złożona.
Załóżmy, że nazwisko męża brzmi Kovács László (= Kowal Władysław).
Nazwisko panieńskie żony było np. Farkas Anna.
Żona po ślubie może nosić następujące nazwiska (oczywiście wybierana jest tylko jedna forma i zapisana w USC):
1. Kovács Lászlóné (Kowalowa Władysławowa - do niedawna najpopularniejsza forma). W takim przypadku znajomi zwracający się do kobiety po imieniu używają jej imienia czyli w naszym przypadku Anna a nie Władysławowa.
2. Kovács Anna (używane raczej niechętnie, nie wskazuje że kobieta jest zamężna)
3. Kovácsné Farkas Anna (Kowalowa Anna Wilk).
Ciekawe konstrukcje dochodzą jak mąż ma tytuł doktora. Wówczas pojawia się forma Kovács Lászlóné drné. Jeszcze ciekawszy przypadek kiedy pani Kovács Lászlóné sama jest posiadaczem tytułu doktora wówczas prawidłowo, w zgodzie z tradycją zapis będzie następujący dr Kovács Lászlóné. Jeśli mąż też jest doktorem to dochodzi tytuł po mężu co daje w komplecie formę: dr Kovács Lászlóné drné.
Nie będę dalej komplikował bo jest różnica między tytułem Dr i dr. I ta różnica pojawia się również w pisaniu nazwisk.