Węgry nigdy nie płaciły tyle za import rosyjskiego gazu, co w 2022 r. Według danych Eurostatu w ciągu pierwszych 11 miesięcy rachunek wyniósł 7,353 mld euro (prawie 3 000 mld HUF). To ponad 3,35 krotność kwoty 2,189 mld euro wypłaconych w całym 2021 r., a w grudniowych danych dotyczących importu oczekuje się dalszego wzrostu tego wskaźnika. W ciągu ostatnich dwóch dekad tylko cztery razy rosyjski rachunek za gaz przekroczył 2 miliardy euro.
Poza tym astronomiczną kwotę ponad 7 mld euro za ubiegłoroczny import trzeba było zapłacić za znacznie mniejszą ilość, gdyż w pierwszych 11 miesiącach import rosyjskiego gazu wyniósł 5,141 mld m sześc. W całym 2021 r. zaimportowano z Rosji znacznie więcej gazu bo 7,832 miliarda metrów sześciennych.
W 2022 roku większość zakupów gazu w Rosji przez Węgry przypadła w okresie kiedy jego cena była najwyższa.
Import gazu w 2022 z Rosji był różny: pomiędzy styczniem a majem rosyjski gaz przypływał skromniej, ilość wahała się między 245 mln a 424 mln m sześc., w czerwcu nastąpił skok do 751 mln m sześc., a następnie między sierpniem a listopadem import wynosił ponad pół miliarda m sześc. miesięcznie.
To właśnie w tych miesiącach cena poszybowała w górę, tak że we wrześniu, październiku i listopadzie miesięczny rachunek przekroczył miliard euro, z październikowym szczytem 1,3 miliarda euro. (Gazeta Népszava doszła do podobnego wyniku na podstawie statystyki handlu zagranicznego opublikowanej przez KSH ( Centralny Urząd Statystyczny), gazeta napisała o 481 milionach metrów sześciennych i fakturze na 1,2 miliarda.) Energetycy, z którymi rozmawiała gazeta, nie wywnioskowali z tego, że węgierski rząd celowo inwestuje pieniądze w finansowanie rosyjskiej wojny na Ukrainie, planując zakup. W tym okresie w całej Europie w panice napełniano zbiorniki magazynowe, popyt wzrósł i nie tylko minister Gergely Gulyás, ale także Komisja Europejska uznała za realne niebezpieczeństwo, że w Europie zabraknie gazu. Sporo firm kupowało też w sierpniowym szczycie (kiedy cena na holenderskiej giełdzie gazu TTF osiągnęła szczyt 347 euro za MWh czyli 3.66 euro za metr sześcienny), ponieważ analitycy i doradcy energetyczni przewidywali dalsze wzrosty cen w tym okresie. Tańszy gaz od Gazpromu też powinien tu powoli docierać. Jeśli chodzi o trendy cenowe, na podstawie danych Eurostatu cena rosyjskiego gazu za metr sześcienny wyniosła w październiku 2,52 EUR, (~1009 Ft). Do listopada nieznacznie spadła do 2,28 euro (czyli 913 Ft) za metr sześcienny. Za wrzesień wyszło 787 Ft za metr sześcienny, co już jest zbliżone do „ceny rynkowej dla ludności” wynoszącej 767 Ft za metr sześcienny ustalonej przez rząd dla ludności powyżej średniego miesięcznego zużycia gazu wynoszącego 144 metrów sześciennych. Rząd kalkuluje przy „rzeczywistej” cenie rynkowej 1020 forintów. Niezależnie od tego, co komunikuje rząd, eksperci branży gazowniczej rozumieją, że ceną rynkową są ceny ustalane na holenderskiej giełdzie, która jest akceptowana w Europie jako standard. Z tym związane były też ceny w rosyjsko-węgierskim długoterminowym kontrakcie gazowym, który według doniesień podążają za nim z dwumiesięcznym opóźnieniem. (Treść umowy, w tym cena, jest tajemnicą handlową, ale Népszava szacuje na podstawie swoich obliczeń, że notowania giełdowe są wyceniane z 6-8 proc. premią.) Innymi słowy, jeśli ceny na giełdzie spadają, Import z Rosji również powinien być tańszy z pewnym poślizgiem. Notowania spadają jednak od dłuższego czasu, od początku roku cena oscyluje wokół 60-70 euro za megawatogodzinę. W przeliczeniu odpowiada to z grubsza cenie 250-260 Ft za metr sześcienny. To wciąż ponad dwukrotnie więcej niż taryfa ulgowa na media, ale znacznie niższa niż opłata w wysokości 767 Ft pobierana od rodzin powyżej średniego limitu zużycia wynoszącego 144 metrów sześciennych miesięcznie.
Import gazu w 2022 z Rosji był różny: pomiędzy styczniem a majem rosyjski gaz przypływał skromniej, ilość wahała się między 245 mln a 424 mln m sześc., w czerwcu nastąpił skok do 751 mln m sześc., a następnie między sierpniem a listopadem import wynosił ponad pół miliarda m sześc. miesięcznie.
To właśnie w tych miesiącach cena poszybowała w górę, tak że we wrześniu, październiku i listopadzie miesięczny rachunek przekroczył miliard euro, z październikowym szczytem 1,3 miliarda euro. (Gazeta Népszava doszła do podobnego wyniku na podstawie statystyki handlu zagranicznego opublikowanej przez KSH ( Centralny Urząd Statystyczny), gazeta napisała o 481 milionach metrów sześciennych i fakturze na 1,2 miliarda.) Energetycy, z którymi rozmawiała gazeta, nie wywnioskowali z tego, że węgierski rząd celowo inwestuje pieniądze w finansowanie rosyjskiej wojny na Ukrainie, planując zakup. W tym okresie w całej Europie w panice napełniano zbiorniki magazynowe, popyt wzrósł i nie tylko minister Gergely Gulyás, ale także Komisja Europejska uznała za realne niebezpieczeństwo, że w Europie zabraknie gazu. Sporo firm kupowało też w sierpniowym szczycie (kiedy cena na holenderskiej giełdzie gazu TTF osiągnęła szczyt 347 euro za MWh czyli 3.66 euro za metr sześcienny), ponieważ analitycy i doradcy energetyczni przewidywali dalsze wzrosty cen w tym okresie. Tańszy gaz od Gazpromu też powinien tu powoli docierać. Jeśli chodzi o trendy cenowe, na podstawie danych Eurostatu cena rosyjskiego gazu za metr sześcienny wyniosła w październiku 2,52 EUR, (~1009 Ft). Do listopada nieznacznie spadła do 2,28 euro (czyli 913 Ft) za metr sześcienny. Za wrzesień wyszło 787 Ft za metr sześcienny, co już jest zbliżone do „ceny rynkowej dla ludności” wynoszącej 767 Ft za metr sześcienny ustalonej przez rząd dla ludności powyżej średniego miesięcznego zużycia gazu wynoszącego 144 metrów sześciennych. Rząd kalkuluje przy „rzeczywistej” cenie rynkowej 1020 forintów. Niezależnie od tego, co komunikuje rząd, eksperci branży gazowniczej rozumieją, że ceną rynkową są ceny ustalane na holenderskiej giełdzie, która jest akceptowana w Europie jako standard. Z tym związane były też ceny w rosyjsko-węgierskim długoterminowym kontrakcie gazowym, który według doniesień podążają za nim z dwumiesięcznym opóźnieniem. (Treść umowy, w tym cena, jest tajemnicą handlową, ale Népszava szacuje na podstawie swoich obliczeń, że notowania giełdowe są wyceniane z 6-8 proc. premią.) Innymi słowy, jeśli ceny na giełdzie spadają, Import z Rosji również powinien być tańszy z pewnym poślizgiem. Notowania spadają jednak od dłuższego czasu, od początku roku cena oscyluje wokół 60-70 euro za megawatogodzinę. W przeliczeniu odpowiada to z grubsza cenie 250-260 Ft za metr sześcienny. To wciąż ponad dwukrotnie więcej niż taryfa ulgowa na media, ale znacznie niższa niż opłata w wysokości 767 Ft pobierana od rodzin powyżej średniego limitu zużycia wynoszącego 144 metrów sześciennych miesięcznie.
Niezależnie od tego, jak będzie kształtować się cena giełdowa, premier Viktor Orbán nie chce dotykać taryf mieszkaniowych, ani taryfy 102 Ft za metr sześcienny z obniżonymi mediami (przy zużyciu miesięcznym do 144 m3), ani taryfy 767 Ft za metr sześcienny (za zużycie przekraczające 144 m3 na miesiąc), co wyjaśnił na swojej konferencji prasowej pod koniec roku. Chociaż przedsiębiorstwa płacą cenę rynkową, nie jest to bynajmniej aktualna cena zakupu ani wspomniane już 1020 Ft za m3, które rząd przyjął jako rzeczywistą cenę rynkową i do której odnosi się obniżenie rachunków za media dla rodzin, ale nawet wyższy.
Dla przykładu w spółce Budapest Gyógyfürdői és Hévízei (BGYH) Zrt., która obsługuje stołeczne uzdrowiska, ogólny wzrost cen jest 18-krotny. Cena 74 Ft za metr sześcienny zapłacona w 2021 r. wzrosła do 205,6 Ft w 2022 r., a w „nowym roku gazowym” rozpoczynającym się 1 października 2022 r. trzeba będzie zapłacić ponad 1300 Ft za każdy metr sześcienny zużytego gazu ziemnego. Na zmiany cen narzekają wszyscy odbiorcy.
Mała firma w stolicy otrzymała pismo z informacją, że cena gazu zmienia się z 88,06 Ft/MJ m3 na 1156 Ft/MJ m3 z powodu zmienionych warunków i potrzeb rynkowych. Przedsiębiorca powiedział, że nie jest w stanie poradzić sobie z wielokrotnym wzrostem taryfy. Uważa za skandaliczne, że dokonuje się jednostronnej zmiany kontraktu, mimo że jego kontrakt, który wcześniej zawarł z państwową firmą MVM Next, nie wygasł. MVM zaoferował mu opcję, że jeśli nie podoba mu się cena, może odstąpić od umowy w ciągu 30 dni.
Mała firma w stolicy otrzymała pismo z informacją, że cena gazu zmienia się z 88,06 Ft/MJ m3 na 1156 Ft/MJ m3 z powodu zmienionych warunków i potrzeb rynkowych. Przedsiębiorca powiedział, że nie jest w stanie poradzić sobie z wielokrotnym wzrostem taryfy. Uważa za skandaliczne, że dokonuje się jednostronnej zmiany kontraktu, mimo że jego kontrakt, który wcześniej zawarł z państwową firmą MVM Next, nie wygasł. MVM zaoferował mu opcję, że jeśli nie podoba mu się cena, może odstąpić od umowy w ciągu 30 dni.
Megawatogodzina, megadżul, kilogram, metr sześcienny
Do określenia cen gazu stosuje się kilka jednostek miary jego zużycia. Aby ułatwić śledzenie, przeliczono wszystko na metry sześcienne. Na giełdach światowych cena jest podawana za megawatogodzinę gazu (1MWh = 94,787 m3). Faktury MVM (węgierski dostawca gazu) i jego oferty cenowe jako jednostki zużycia gazu podają MJ lub/i metry sześcienne (1m3 = 34 MJ).
Zmiany: poprawiono min. ceny z Ft/MJ na Ft/m3 i cenę "małej firmy".
Źródło: 24.hu
