01-10-2013, 10:58
W sierpniu 2013 r. postanowiłem odłożyć nieukończoną pracę i "naostrzyć piłę" choć przez tydzień w najpiękniejszym w Europie mieście, wiadomo którym. Nawet nie chciało mi się zastanawiać się nad jakimś nowym miejscem na Węgrzech do zwiedzenia - po prostu wyjechać i odpocząć. Padło więc na znane kąty, czyli Budapeszt.
Początek sierpnia - chyba jeszcze pamiętamy - rekordowe upały, zarówno po naszej, jak i po tamtej stronie Karpat. Ale zaplanowaliśmy z żoną wypoczynek, przy którym nie przeszkadzały - muzea. Wszystkich w Budapeszcie nie zwiedziłby człek i w 3 miesiące, te zaś, które odwiedziliśmy, zaledwie musnęliśmy.
Na pierwszy ogień Muzeum Historii Wojen przy Tóth Árpád sétány. Bogate zbiory, bardzo przydatne (dla osób mniej zaznajomionych z historią Węgier) tablice z opisami poszczególnych epizodów w dziejach naszych przyjaciół. Z pewnym zdziwieniem zauważyłem, że ekspozycja rozpoczyna się od Wiosny Ludów, nie ma tam wcześniejszych dziejów oręża węgierskiego, choćby w malarstwie i rekonstrukcjach, którymi inne działy muzeum były urozmaicone. Czyż bitwa pod Nándorfehérvár, w której sławny Hunyadi János pogromił Turków, nie zasługuje na wzmiankę? Ale cóż, nie mnie dokonywać wyboru, nie nasza to historia. Są eksponaty z uzbrojenia, dużo umundurowania, zdarzają się osobiste pamiątki, nawet przedmioty należące do gen. Bema! W ogóle ten dział zawierał sporo poloników. Kolejne działy to okres I, a potem II wojny światowej i wreszcie poświęcony powstaniu z 1956 r., akurat w tym okresie zamknięty, co pracownica muzeum uprzejmie mi wyjaśniła, ale po węgiersku, więc pojąłem tyle, że dział zamknięty. Wrażenie (z perspektywy znajomości późniejszych dziejów) wywarł na mnie wysiłek wojenny Węgrów w I wojnie światowej. Nie wiem, jakie wtedy panowały nastroje społeczne i na ile Węgrzy identyfikowali się z c. i k. monarchią, ale mobilizacja była powszechna i straty też ogromne. Przykro pomyśleć o zakończeniu tego epizodu, bo dla Polaków oznacza on coś zupełnie innego. Działy obu wielkich wojen są ułożone według schematów: początek wojny, działania wojenne, finał, losy jeńców wojennych. Na jednej z tablic zwraca uwagę lapidarnie, ale rzetelnie opisany epizod masakry zimowej w Baczce, w tym liczba ofiar wśród kobiet i dzieci. Węgrzy pochwalili się za to (słusznie) epizodem pomocy Polakom po kampanii wrześniowej; są również eksponaty i z tego okresu. Na zakończenie jest też wystawa zabawek militarnych (jeśli ktoś ma dzieci, to może być ciekawe) oraz sklepik z pamiątkami, gdzie można nabyć figurki żołnierzy z różnych epok. Uwaga na instalację alarmową! Wystarczy wystawić bodaj palec gdzie nie trzeba, a rozlega się wycie alarmu i na miejscu zjawia się ochroniarz (z bronią u boku, jak przystało na muzeum militariów).
Następne było Muzeum Etnograficzne. Nie opisuję tu zbyt szczegółowo, bo na Forum mamy osobny dział. Poza tym na razie muszę przerwać, ciąg dalszy nastąpi.
Początek sierpnia - chyba jeszcze pamiętamy - rekordowe upały, zarówno po naszej, jak i po tamtej stronie Karpat. Ale zaplanowaliśmy z żoną wypoczynek, przy którym nie przeszkadzały - muzea. Wszystkich w Budapeszcie nie zwiedziłby człek i w 3 miesiące, te zaś, które odwiedziliśmy, zaledwie musnęliśmy.
Na pierwszy ogień Muzeum Historii Wojen przy Tóth Árpád sétány. Bogate zbiory, bardzo przydatne (dla osób mniej zaznajomionych z historią Węgier) tablice z opisami poszczególnych epizodów w dziejach naszych przyjaciół. Z pewnym zdziwieniem zauważyłem, że ekspozycja rozpoczyna się od Wiosny Ludów, nie ma tam wcześniejszych dziejów oręża węgierskiego, choćby w malarstwie i rekonstrukcjach, którymi inne działy muzeum były urozmaicone. Czyż bitwa pod Nándorfehérvár, w której sławny Hunyadi János pogromił Turków, nie zasługuje na wzmiankę? Ale cóż, nie mnie dokonywać wyboru, nie nasza to historia. Są eksponaty z uzbrojenia, dużo umundurowania, zdarzają się osobiste pamiątki, nawet przedmioty należące do gen. Bema! W ogóle ten dział zawierał sporo poloników. Kolejne działy to okres I, a potem II wojny światowej i wreszcie poświęcony powstaniu z 1956 r., akurat w tym okresie zamknięty, co pracownica muzeum uprzejmie mi wyjaśniła, ale po węgiersku, więc pojąłem tyle, że dział zamknięty. Wrażenie (z perspektywy znajomości późniejszych dziejów) wywarł na mnie wysiłek wojenny Węgrów w I wojnie światowej. Nie wiem, jakie wtedy panowały nastroje społeczne i na ile Węgrzy identyfikowali się z c. i k. monarchią, ale mobilizacja była powszechna i straty też ogromne. Przykro pomyśleć o zakończeniu tego epizodu, bo dla Polaków oznacza on coś zupełnie innego. Działy obu wielkich wojen są ułożone według schematów: początek wojny, działania wojenne, finał, losy jeńców wojennych. Na jednej z tablic zwraca uwagę lapidarnie, ale rzetelnie opisany epizod masakry zimowej w Baczce, w tym liczba ofiar wśród kobiet i dzieci. Węgrzy pochwalili się za to (słusznie) epizodem pomocy Polakom po kampanii wrześniowej; są również eksponaty i z tego okresu. Na zakończenie jest też wystawa zabawek militarnych (jeśli ktoś ma dzieci, to może być ciekawe) oraz sklepik z pamiątkami, gdzie można nabyć figurki żołnierzy z różnych epok. Uwaga na instalację alarmową! Wystarczy wystawić bodaj palec gdzie nie trzeba, a rozlega się wycie alarmu i na miejscu zjawia się ochroniarz (z bronią u boku, jak przystało na muzeum militariów).
Następne było Muzeum Etnograficzne. Nie opisuję tu zbyt szczegółowo, bo na Forum mamy osobny dział. Poza tym na razie muszę przerwać, ciąg dalszy nastąpi.