Węgierska nutka na dziś
"Mona Lisa" w wykonaniu Rúzsa Magdi to wspaniały letni szlagier, łatwo wpadający w ucho, to takie nowoczesne "retro".
Na dziś proponuję coś z ogrodu rozkoszy  Uśmiech  Rúzsa Magdolna - "Éden ... Raj" 
Odpowiedz
(07-09-2019, 19:00)Waldek napisał(a):
(07-09-2019, 11:15)Sztasek napisał(a): Jesienią 2005 roku Presser Gábor (przewodniczący jury) zobaczył dziewczynę wchodzącą boso do studia TV2 na przesłuchanie do konkursu "Megasztár". Pod koniec prezentowanego utworu powiedział, że jury słyszało jedną z największych szans w tej edycji konkursu. Ta dziewczyna to Rúzsa Magdi, ona wygrała ten konkurs.

... Rúzsa Magdi przyjechała ze wsi Kishegyes z Wojewodiny. ...

Wojwodina, Serbia (węg.: Vajdaság) ...
Rúzsa Magdi & Boban Markovic - Ederlezi (Đurđevdan)  Uśmiech

Прољеце на моје раме слијеце
дјурдјевак зелени, дјурдјевак зелени, свима осим мени.
Друмов одосе, а ја остах
нема звијезде Данице, нема звијезде Данице, моје сапутнице.
Хеј, ево зоре, ево зоре, богу да се помолим
ево зоре, ево зоре, хеј, Ђурђевдан је
а и нисам дома коју волим.

PS. "Czas Cyganów" (Jugosławia, 1988) reżysera Emir Kusturica. 
Film o jugosłowiańskich Cyganach, w tym filmie śpiewano tą pieśń.
Odpowiedz
Mam pytanko w związku z piosenką, która pojawiła się w tym wątki, gdzieś na stronie czterdziestej którejś (czyli dawno temu). Mianowicie chodzi o "Banat utca" (przepraszam za brak znaczków nad literami z węgierskiego alfabetu). Skąd się wzięła? Kto był jej pierwszym autorem? Jakie ma znaczenie w popkulturze? Skąd się wzięła jej popularność? Na youtube jest sporo reinterpretacji, na tyle dużo, że trudno doszukać się jakiegoś pierwotnego źródła, a próba znalezienia informacji o niej mnie przerasta - trudno nawet znaleźć tłumaczenie lepsze niż automatyczny google translator, przynajmniej na stronach w zrozumiałych dla mnie językach... Jakiś czas temu trafiłam na tę piosenkę i mnie zaintrygowała Uśmiech.
Odpowiedz
Jestem w trasie, mam zbyt mało czasu aby o tym pisać... "Banát utca" w oryginale to ludowa przyśpiewka bukowińskich Seklerów, nie mam informacji o jej autorze, prawdopodobnie słowa pochodzą z pierwszej połowy XIX w.
PS. Więcej po powrocie
Odpowiedz
https://www.youtube.com/watch?v=-n2ocBJF2Jc
Odpowiedz
Valka - cztery lata temu wstawiłem na Forum nutkę „Holdviola - Bánat utca”.
Propozycja na dziś, to oryginał śpiewany acapella. To smutna melodia, jej treść jest pełna żalu...
"Ez az utca bánat-utca" - Csibi Sebestyénné Szőcs Margit

Ez az utca bánat utca … Ta ulica jest ulicą smutku
Bánat-kőből van kirakva … Z żałosnego kamienia wyłożona
Azt is a rózsám rakatta … Tą nakazał wyłożyć mój ukochany
Hogy én sírva járjak rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Járjon, aki kirakatta … Niech nią chodzi ten, co ją nakazał ułożyć
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Járjon, aki kirakatta … Niech nia chodzi ten, co ją nakazał ułożyć
Világ teljes életemben … Świat w całym moim życiu
Sosem éltem kedvemre … Nigdy mi nie sprzyjał
Most éltem volna kedvemre … Teraz żyłabym ochoczo
Most es bú száll a szűvemre … Lecz smutek wkracza w me serce 
Elgondoltam életemet … Przemyślałam moje życie
Kire vetem bús fejemet … Komu powierzam moją smutną głowę
Vetem fejem bujdosásra … Skazano mnie na ukrywanie się
Idegen földön lakásra … Na zamieszkanie w obcym mieszkaniu
Állj meg, állj meg jószerencse … Zatrzymaj się szczęście, pozostań
Hadd üljek fel szekeredre … Pozwól mi usiąść na twoim wozie
Ha felülök szekeredre … Jak usiądę na twym wozie
Tudd meg, nem jössz az eszembe … Wiedz to, nie będę o tobie myślała
Édesanyám sok szép szava … Wiele miłych słów matki mojej
Kit fogadtam, kit nem soha … Których słuchałem, a których nie
De most bizon­ megfogadnám … Teraz z pokorą bym je przyjęłą
Kezét, lábát megcsókolnám … Całując jej ręce i stopy
Odpowiedz
Dzięki, Sztasek! Uśmiech
A masz może jakąś teorię, skąd taka popularność tej piosenki współcześnie?
Odpowiedz
Pewnie ta skłonność Węgrów do melancholii, wiele razy poruszana. Oczko

Łączę się w bólu - w ten weekend nie mogę jechać do Sarospataku. Smutek
Odpowiedz
Tego to akurat się domyśliłam, ale myślałam, że może stoi za jej popularnością coś więcej Uśmiech
Odpowiedz
Valka – nie wiem co było przyczyną zainteresowania się właśnie tą nutką „Bánat utca”. 
Trudno jest odpowiedzieć, bo to tak, jak by ktoś w mrowisku szukał drzwi. Nie zdajesz sobie sprawy z tego ile ludzkich losów łaczy w sobie ta śpiewka o prostych słowach…
Kilka lat temu, na Węgrzech na festiwalu śpiewaków ludowych pierwszy raz słyszałem ten utwór, jego oryginalny tytuł (jak zapowiedział konferansjer) „Ez az utca, bánat utca”. Starsza pani, solistka śpiewała go (a capella) w gwarze, co dla mnie w jego zrozumieniu było sporą trudnością. Po występie dowiedziałem się, że ten utwór jest tradycyjną pieśnią ślubnego korowodu Seklerów Bukowińskich, to pieśń pożegnalna panny młodej (zapisał Kodály Zoltán w 1914 roku). Z ciekawości zacząłem szukać informacji dotyczących Seklerów na Bukowinie – ale to już inna i długa historia której początek zaczyna się ucieczką siedmiogrodzkich Seklerów z Ziemi Seklerskiej pod koniec XVIII wieku na Bukowinę, gdzie założyli swoje wioski.
Tylko w jednej z tych wsi była ulica wyłożona kocimi łbami, to była ulica przy której stał kościół i budynek urzędu. Ta największa wioska, Hadikfalva, zamieszkiwana była przez Seklerów do 1941 r. – obecnie Dornești (Rumunia, okręg Suczawa). Dzisiaj w tej miejscowości nie ma Węgrów. Na cmentarzu są jeszcze groby z tamtych lat. Przy kościele stoi krzyż z napisem w języku węgierskim i rumuńskim „Tisztelet a szülőföldnek. Onoare pentru pământul natal” (Z szacunkiem dla Ziemii Ojczystej).
Wracając do śpiewki, kilka jej odmian i przeróbek śpiewają zespoły i kapele ludowe. Jest też i częściowe opracowanie na chór, śpiewane we wiązance opierającej się na kilku pieśniach ludowych Seklerów i Czangów. Tą wiązankę o tytule „Estéli nótázás … Wiczorne śpiewanie” opracował József Karai.
W węgierskim regionie Szatmár, popularną jest ludowa piosenka pt. „A hajnali csillag ragyog … Poranna gwiazda jaśnieje”, w której usłyszeć można wiersz z tej bukowińskiej: „Utca, utca, bánat utca, bánatkőből van kirakva”. Dość ciekawy też jest zestaw czardaszy z tego regionu „Én Istenem, adjál esőt...Mój Boże ześlij deszcz”, w którym też usłyszymy wspominiany wiersz.
Jeśli chodzi o opracowanie tej bukowińskiej śpiewki przez zespół „Holdviola”, to śmiało mogę powiedzieć że jest jedną z najlepiej dopracowanych i wykonywanych ludowych przeróbek. Dodane kilka wierszy, melodyjność i rytmika nadaje śpiewce zupełnie inne brzmienie, które w swojej nowoczesności uzyskało miano przeboju nie tylko w gronie węgierskich słuchaczy.
Po raz pierwszy spotkałem się z taką inną (odmienną) interpretacją utworów ludowych będąc na Węgrzech na początku lat 80-tych ub.wieku. Znajomi przegrali mi kasetę magnetofonową zespołu "3+2" na której były utwory ludowe śpiewane w stylu podobnym do dzisiejszego disco-polo. Ten styl będący wówczas nowością, stał się modą, czymś do naśladowania i był (prawdopodobnie) początkiem wejścia na rynek weselny „nowego przekazu muzyki ludowej” akceptowanej  w szerokim gronie Węgrów.
Wiele węgierskich zespołów rockowych niejednokrotnie bazowało na utworach ludowych. Takie unowocześnione przekazy są i dziś popularne wśród młodzieży węgierskiej.
W Polsce, zespół „Brathanki” też sięgnął do węgierskiej muzyki ludowej. Nowa oprawa muzyczna, dodanie nowych rytmów, śpiewane po polsku i bazujące na węgierskiej muzyce ludowej opracowania w lekkim stylu, były pozytywnie odbierane przez polskich słuchaczy. 
Jeszcze raz Holdviola i "Bánat utca"  Uśmiech
 
Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica
Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami
Azt is tudom, hogy ki rakta … Wiem też, kto ją układał
Hogy én járjak sírva rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta …
Nie chodzę po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta …
Nie chodzę po niej płacząc
Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał
Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał
Bánat, bánat, de nehéz vagy … Żalu, żalu, ciężko cię znieść
De rég, hogy a szívemen vagy … Lecz od dawna jesteś w mym sercu
Szállj le bánat a szívemről … Smutku, opuść me serce
Keserűség a lelkemről … Gorycz, opuść mą duszę

...
Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica
Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami
Azt is tudom, hogy ki rakta … Wiem też, kto ją układał
Hogy én járjak sírva rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał
Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał
Ref:
Ma rád talál a boldog nyár … Dziś odnajdzie cię szczęśliwe lato
Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze
Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli
Ne is gondolj rá … Nie myśl już o tym
Ma rád talál a boldogság … Dziś szczęście cię odnajdzie
Tiszta felhőn szállj madár … Fruń ptaku na czystej chmurce
Bármi volt is, már ne bánd … Co już było, już nie żałuj
Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym
...
Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica
Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc
Ref:
Rám talál a boldog nyár … Odnajdzie mni szczęśliwe lato
Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze
Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli
Ne is gondolj rá … Nie myśl już o tym
Rám talál a boldogság … Odnajdzie mnie
 s
zczęście
Tiszta felhőn szállj madár … Fruń ptaku na czystej chmurce
Bármi volt is, már ne bánd … Co już było, już nie żałuj
Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym
...
Repülj tovább a felhőkön át … Fruń dalej poprzez chmury
Végtelen utadon láss csodát … Twą niekończącą się drogą, zobacz cud
Csobogó patakok oltalmán … Strzegących cię szumiących potoków
Pihenj, ha valaki bánt … Odpocznij, jeśli ktoś cię zasmuca
Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym
...
Rád talál a boldog nyár … Odnajdzie cię szczęśliwe lato
Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze
Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli
Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym
Odpowiedz


Podobne wątki&hellip
Wątek: Autor Odpowiedzi: Wyświetleń: Ostatni post
  János Bródy zaaregował na podsumowanie roku przez premiera Waldek 1 303 19-02-2024, 22:07
Ostatni post: Sztasek
  Muzyka węgierska na płytach rwmagyar 6 4,752 12-02-2024, 15:27
Ostatni post: rwmagyar
  Węgierska telewizja w Polsce fvg 22 28,895 27-03-2023, 14:06
Ostatni post: sdyczko
  Koncert Bryan'a Adams'a na placu Bohaterów (Hősök tér) Waldek 0 1,606 26-08-2019, 22:52
Ostatni post: Waldek
  Węgierska Wiosna Filmowa w Kinie Pod Baranami annamkalfas 1 2,150 13-05-2019, 14:18
Ostatni post: rwmagyar



Użytkownicy przeglądający ten wątek: 4 gości