|
Węgierska nutka na dziś
|
"Mona Lisa" w wykonaniu Rúzsa Magdi to wspaniały letni szlagier, łatwo wpadający w ucho, to takie nowoczesne "retro".
Na dziś proponuję coś z ogrodu rozkoszy  Rúzsa Magdolna - "Éden ... Raj" (07-09-2019, 19:00)Waldek napisał(a):(07-09-2019, 11:15)Sztasek napisał(a): Jesienią 2005 roku Presser Gábor (przewodniczący jury) zobaczył dziewczynę wchodzącą boso do studia TV2 na przesłuchanie do konkursu "Megasztár". Pod koniec prezentowanego utworu powiedział, że jury słyszało jedną z największych szans w tej edycji konkursu. Ta dziewczyna to Rúzsa Magdi, ona wygrała ten konkurs. Wojwodina, Serbia (węg.: Vajdaság) ... Rúzsa Magdi & Boban Markovic - Ederlezi (Đurđevdan) Прољеце на моје раме слијеце дјурдјевак зелени, дјурдјевак зелени, свима осим мени. Друмов одосе, а ја остах нема звијезде Данице, нема звијезде Данице, моје сапутнице. Хеј, ево зоре, ево зоре, богу да се помолим ево зоре, ево зоре, хеј, Ђурђевдан је а и нисам дома коју волим. PS. "Czas Cyganów" (Jugosławia, 1988) reżysera Emir Kusturica. Film o jugosłowiańskich Cyganach, w tym filmie śpiewano tą pieśń.
Mam pytanko w związku z piosenką, która pojawiła się w tym wątki, gdzieś na stronie czterdziestej którejś (czyli dawno temu). Mianowicie chodzi o "Banat utca" (przepraszam za brak znaczków nad literami z węgierskiego alfabetu). Skąd się wzięła? Kto był jej pierwszym autorem? Jakie ma znaczenie w popkulturze? Skąd się wzięła jej popularność? Na youtube jest sporo reinterpretacji, na tyle dużo, że trudno doszukać się jakiegoś pierwotnego źródła, a próba znalezienia informacji o niej mnie przerasta - trudno nawet znaleźć tłumaczenie lepsze niż automatyczny google translator, przynajmniej na stronach w zrozumiałych dla mnie językach... Jakiś czas temu trafiłam na tę piosenkę i mnie zaintrygowała
.
18-09-2019, 11:51
Jestem w trasie, mam zbyt mało czasu aby o tym pisać... "Banát utca" w oryginale to ludowa przyśpiewka bukowińskich Seklerów, nie mam informacji o jej autorze, prawdopodobnie słowa pochodzą z pierwszej połowy XIX w.
PS. Więcej po powrocie
20-09-2019, 8:11
Valka - cztery lata temu wstawiłem na Forum nutkę „Holdviola - Bánat utca”.
Propozycja na dziś, to oryginał śpiewany acapella. To smutna melodia, jej treść jest pełna żalu... "Ez az utca bánat-utca" - Csibi Sebestyénné Szőcs Margit Ez az utca bánat utca … Ta ulica jest ulicą smutku Bánat-kőből van kirakva … Z żałosnego kamienia wyłożona Azt is a rózsám rakatta … Tą nakazał wyłożyć mój ukochany Hogy én sírva járjak rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Járjon, aki kirakatta … Niech nią chodzi ten, co ją nakazał ułożyć Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Járjon, aki kirakatta … Niech nia chodzi ten, co ją nakazał ułożyć Világ teljes életemben … Świat w całym moim życiu Sosem éltem kedvemre … Nigdy mi nie sprzyjał Most éltem volna kedvemre … Teraz żyłabym ochoczo Most es bú száll a szűvemre … Lecz smutek wkracza w me serce Elgondoltam életemet … Przemyślałam moje życie Kire vetem bús fejemet … Komu powierzam moją smutną głowę Vetem fejem bujdosásra … Skazano mnie na ukrywanie się Idegen földön lakásra … Na zamieszkanie w obcym mieszkaniu Állj meg, állj meg jószerencse … Zatrzymaj się szczęście, pozostań Hadd üljek fel szekeredre … Pozwól mi usiąść na twoim wozie Ha felülök szekeredre … Jak usiądę na twym wozie Tudd meg, nem jössz az eszembe … Wiedz to, nie będę o tobie myślała Édesanyám sok szép szava … Wiele miłych słów matki mojej Kit fogadtam, kit nem soha … Których słuchałem, a których nie De most bizon megfogadnám … Teraz z pokorą bym je przyjęłą Kezét, lábát megcsókolnám … Całując jej ręce i stopy
20-09-2019, 9:19
Dzięki, Sztasek!
A masz może jakąś teorię, skąd taka popularność tej piosenki współcześnie? 
Pewnie ta skłonność Węgrów do melancholii, wiele razy poruszana.
 Łączę się w bólu - w ten weekend nie mogę jechać do Sarospataku. 
20-09-2019, 20:28
Tego to akurat się domyśliłam, ale myślałam, że może stoi za jej popularnością coś więcej
20-09-2019, 21:41
Valka – nie wiem co było przyczyną zainteresowania się właśnie tą nutką „Bánat utca”.
Trudno jest odpowiedzieć, bo to tak, jak by ktoś w mrowisku szukał drzwi. Nie zdajesz sobie sprawy z tego ile ludzkich losów łaczy w sobie ta śpiewka o prostych słowach… Kilka lat temu, na Węgrzech na festiwalu śpiewaków ludowych pierwszy raz słyszałem ten utwór, jego oryginalny tytuł (jak zapowiedział konferansjer) „Ez az utca, bánat utca”. Starsza pani, solistka śpiewała go (a capella) w gwarze, co dla mnie w jego zrozumieniu było sporą trudnością. Po występie dowiedziałem się, że ten utwór jest tradycyjną pieśnią ślubnego korowodu Seklerów Bukowińskich, to pieśń pożegnalna panny młodej (zapisał Kodály Zoltán w 1914 roku). Z ciekawości zacząłem szukać informacji dotyczących Seklerów na Bukowinie – ale to już inna i długa historia której początek zaczyna się ucieczką siedmiogrodzkich Seklerów z Ziemi Seklerskiej pod koniec XVIII wieku na Bukowinę, gdzie założyli swoje wioski. Tylko w jednej z tych wsi była ulica wyłożona kocimi łbami, to była ulica przy której stał kościół i budynek urzędu. Ta największa wioska, Hadikfalva, zamieszkiwana była przez Seklerów do 1941 r. – obecnie Dornești (Rumunia, okręg Suczawa). Dzisiaj w tej miejscowości nie ma Węgrów. Na cmentarzu są jeszcze groby z tamtych lat. Przy kościele stoi krzyż z napisem w języku węgierskim i rumuńskim „Tisztelet a szülőföldnek. Onoare pentru pământul natal” (Z szacunkiem dla Ziemii Ojczystej). Wracając do śpiewki, kilka jej odmian i przeróbek śpiewają zespoły i kapele ludowe. Jest też i częściowe opracowanie na chór, śpiewane we wiązance opierającej się na kilku pieśniach ludowych Seklerów i Czangów. Tą wiązankę o tytule „Estéli nótázás … Wiczorne śpiewanie” opracował József Karai. W węgierskim regionie Szatmár, popularną jest ludowa piosenka pt. „A hajnali csillag ragyog … Poranna gwiazda jaśnieje”, w której usłyszeć można wiersz z tej bukowińskiej: „Utca, utca, bánat utca, bánatkőből van kirakva”. Dość ciekawy też jest zestaw czardaszy z tego regionu „Én Istenem, adjál esőt...Mój Boże ześlij deszcz”, w którym też usłyszymy wspominiany wiersz. Jeśli chodzi o opracowanie tej bukowińskiej śpiewki przez zespół „Holdviola”, to śmiało mogę powiedzieć że jest jedną z najlepiej dopracowanych i wykonywanych ludowych przeróbek. Dodane kilka wierszy, melodyjność i rytmika nadaje śpiewce zupełnie inne brzmienie, które w swojej nowoczesności uzyskało miano przeboju nie tylko w gronie węgierskich słuchaczy. Po raz pierwszy spotkałem się z taką inną (odmienną) interpretacją utworów ludowych będąc na Węgrzech na początku lat 80-tych ub.wieku. Znajomi przegrali mi kasetę magnetofonową zespołu "3+2" na której były utwory ludowe śpiewane w stylu podobnym do dzisiejszego disco-polo. Ten styl będący wówczas nowością, stał się modą, czymś do naśladowania i był (prawdopodobnie) początkiem wejścia na rynek weselny „nowego przekazu muzyki ludowej” akceptowanej w szerokim gronie Węgrów. Wiele węgierskich zespołów rockowych niejednokrotnie bazowało na utworach ludowych. Takie unowocześnione przekazy są i dziś popularne wśród młodzieży węgierskiej. W Polsce, zespół „Brathanki” też sięgnął do węgierskiej muzyki ludowej. Nowa oprawa muzyczna, dodanie nowych rytmów, śpiewane po polsku i bazujące na węgierskiej muzyce ludowej opracowania w lekkim stylu, były pozytywnie odbierane przez polskich słuchaczy. Jeszcze raz Holdviola i "Bánat utca" Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami Azt is tudom, hogy ki rakta … Wiem też, kto ją układał Hogy én járjak sírva rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał Bánat, bánat, de nehéz vagy … Żalu, żalu, ciężko cię znieść De rég, hogy a szívemen vagy … Lecz od dawna jesteś w mym sercu Szállj le bánat a szívemről … Smutku, opuść me serce Keserűség a lelkemről … Gorycz, opuść mą duszę ... Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami Azt is tudom, hogy ki rakta … Wiem też, kto ją układał Hogy én járjak sírva rajta … Abym ja chodziła po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał Járjon, aki rakosgatta … Niech nia chodzi ten, co ją wykładał Ref: Ma rád talál a boldog nyár … Dziś odnajdzie cię szczęśliwe lato Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli Ne is gondolj rá … Nie myśl już o tym Ma rád talál a boldogság … Dziś szczęście cię odnajdzie Tiszta felhőn szállj madár … Fruń ptaku na czystej chmurce Bármi volt is, már ne bánd … Co już było, już nie żałuj Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym ... Utca, utca, bánat utca … Ulica, ulica, smutku ulica Bánatkővel van kirakva … Wyłożona jest żałosnymi kamieniami Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Nem járok én sírva rajta … Nie chodzę po niej płacząc Ref: Rám talál a boldog nyár … Odnajdzie mni szczęśliwe lato Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli Ne is gondolj rá … Nie myśl już o tym Rám talál a boldogság … Odnajdzie mnie szczęście Tiszta felhőn szállj madár … Fruń ptaku na czystej chmurce Bármi volt is, már ne bánd … Co już było, już nie żałuj Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym ... Repülj tovább a felhőkön át … Fruń dalej poprzez chmury Végtelen utadon láss csodát … Twą niekończącą się drogą, zobacz cud Csobogó patakok oltalmán … Strzegących cię szumiących potoków Pihenj, ha valaki bánt … Odpocznij, jeśli ktoś cię zasmuca Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym ... Rád talál a boldog nyár … Odnajdzie cię szczęśliwe lato Könnyű felhőn szállj hozzám … Fruń do mnie na lekkiej chmurze Bármi volt is, rég nem fáj … Co już było, od dawna nie boli Ne is gondolj rá … Nie myśl o tym |
|
« Starszy wątek | Nowszy wątek »
|
| Podobne wątki&hellip | |||||
| Wątek: | Autor | Odpowiedzi: | Wyświetleń: | Ostatni post | |
| János Bródy zaaregował na podsumowanie roku przez premiera | Waldek | 1 | 298 |
19-02-2024, 22:07 Ostatni post: Sztasek |
|
| Muzyka węgierska na płytach | rwmagyar | 6 | 4,744 |
12-02-2024, 15:27 Ostatni post: rwmagyar |
|
| Węgierska telewizja w Polsce | fvg | 22 | 28,868 |
27-03-2023, 14:06 Ostatni post: sdyczko |
|
| Koncert Bryan'a Adams'a na placu Bohaterów (Hősök tér) | Waldek | 0 | 1,605 |
26-08-2019, 22:52 Ostatni post: Waldek |
|
| Węgierska Wiosna Filmowa w Kinie Pod Baranami | annamkalfas | 1 | 2,146 |
13-05-2019, 14:18 Ostatni post: rwmagyar |
|
